Zorg voor cliënten en zorg voor jezelf: hoe vind je een goeie balans?

‘Je kunt cliënten alleen goed helpen als je ook goed voor jezelf zorgt. En deze zorg zit in kleine momenten op de dag.’
Anne Bruijns is gz-psycholoog en regiebehandelaar bij HSK in Den Bosch. Sinds 2023 werkt ze bij de organisatie en niet lang daarna werd ze moeder. “Ik ben de mentale zorg ingegaan omdat ik mensen wil helpen. Nu ik moeder ben, is het soms flink zoeken naar balans tussen zorg voor cliënten én voor mezelf en mijn gezin.”
Goed voor jezelf en voor een ander zorgen, dat is waar jij voor staat. Is dit ook de reden dat je in de mentale zorg bent gaan werken?
“Ja, dat klopt. Al op de middelbare school wist ik dat ik mensen wilde helpen. In eerste instantie dacht ik aan geneeskunde, maar ik merkte al snel dat vakken zoals wiskunde, Latijn en Grieks niet echt mijn ding waren. Mijn droom om arts te worden was ook niet zó groot dat ik daar jarenlang voor wilde ploeteren.
Ik heb toen ook nog even gedacht aan het onderwijs, maar toen ik psychologie ontdekte, wist ik meteen: dit is het. Ik ben psychologie gaan studeren en heb uiteindelijk mijn master in klinische psychologie afgerond. Na mijn opleiding kon ik blijven werken bij mijn stageplek: een kleine, zelfstandige praktijk.”
Bij de zelfstandige praktijk miste ik als net afgestudeerde psycholoog in het begin wat houvast en structuur – iets waar HSK juist sterk in is.
Hoe kwam je bij HSK terecht?
“Een collega van de praktijk waar ik in dienst was, had eerder bij HSK gewerkt en was daar erg enthousiast over. Na zes jaar bij de zelfstandige praktijk was ik toe aan iets anders. HSK bleef in mijn hoofd zitten en het feit dat er een vestiging in Den Bosch zit – waar ik al jaren woon – was mooi meegenomen. Het scheelde flink in reistijd.
Er was ook een groot verschil in schaal: bij de praktijk werkten we met zes collega’s, bij HSK zijn we met ongeveer twaalf in ons team en dan heb je daarnaast nog veel andere vestigingen én een hoofdkantoor.”
Koos je bewust voor een grotere organisatie?
“Ja, eigenlijk wel. Op de zelfstandige praktijk miste ik in het begin wat houvast en structuur. Daardoor was het soms zoeken naar wat er nu precies van mij verwacht werd en hoe ik te werk moest gaan. HSK werkt juist veel met protocollen en helder beleid – bijvoorbeeld rondom opleidingen. Die duidelijkheid geeft mij rust en vind ik prettig.
Nu ik ook regiebehandelaar ben en junior psychologen begeleid, zie ik nóg beter hoe belangrijk dat beleid is. Bij HSK hebben we een traineeship voor junioren, waarin ze na hun master stap voor stap kennismaken met het werkveld. Ze starten met laagdrempelige casussen en krijgen intensieve begeleiding. Dat had ik zelf als starter ook heel waardevol gevonden.”
Mental Care Group heeft bijvoorbeeld een team vitaliteit, dat zich inzet om de vitaliteit van alle collega’s te vergroten.
Je hebt een drukke agenda: cliënten, begeleiding bieden, eindverantwoordelijkheid voor behandelingen én een gezin. Hoe houd je al die ballen in de lucht?
“Dat is inderdaad best veel. Juist daarom vind ik het belangrijk dat er aandacht is voor welzijn en balans. Gelukkig ziet de organisatie dat ook. Mental Care Group, de moederorganisatie van HSK, heeft een vitaliteitsteam dat allerlei initiatieven organiseert en vestigingen stimuleert om actief met vitaliteit aan de slag te gaan. Iedere vestiging kan een collega verkiezen tot vitaliteitsambassadeur en krijgt dan budget om activiteiten te organiseren. De ambassadeur is kartrekker maar kijkt samen met het team naar de wensen en behoeftes. Bij ons ligt de nadruk op beweging en teambuilding.”
Wat voor activiteiten organiseren jullie dan?
“We proberen twee keer per dag een wandeling te maken. Elke keer maar een kwartiertje, maar het maakt echt verschil. Je beweegt, je komt achter je scherm vandaan en je hebt échte gesprekken met collega’s. Dat versterkt de onderlinge band.
Daarnaast organiseerden we laatst een gezonde lunch: iedereen nam iets mee en dat deelden we met elkaar. Een ander voorbeeld is dat wij in onze groepsruimte een whiteboard hebben met vitaliteitstips die iedereen kan aanvullen. Ook stuurt onze vitaliteitsambassadeur af en toe korte, motiverende mailtjes als reminder om goed voor jezelf te zorgen.
Tot slot doen we ook leuke dingen als team, zo’n vier keer per jaar. Vorig jaar zijn we bijvoorbeeld naar de Beeldenstorm in Den Bosch geweest, hebben we poké bowls gegeten, gebowld en een escape room gedaan. Ik geloof echt dat collega’s een groot onderdeel zijn van een gezonde werkbalans.”
Als je je gesteund voelt, kun je veel meer dragen.
Je noemt collega’s als belangrijke factor in het behouden van balans. Kun je dat toelichten?
“Zeker. Een hecht en gezellig team maakt het werk gewoon leuker. Na de geboorte van mijn zoontje vond ik het best pittig om weer aan het werk te gaan. Het was zó fijn dat ik open met mijn collega’s kon praten over hoe het ging. Je draait nog steeds je cliënten en werkuren, maar het voelt heel anders als je even je hart kunt luchten en je collega’s naar je luisteren. Die steun maakt echt dat je meer kunt dragen.”
Welke top drie tips zou jij een collega-behandelaar willen mee geven voor een vitale werkweek?
"Probeer na iedere behandeling even een rondje te lopen, al is het maar om een kop thee te halen. Als het kan: naar het werk toe fietsen. Op de weg terug naar huis kun je je dag overdenken en tegen de tijd dat je thuis bent, kun je je weer volledig op het thuisfront focussen. Daarbij helpt het om zoveel mogelijk gezelligheid en positieve energie uit het contact met je collega’s halen, dat maakt de werkdagen weer een beetje luchtiger."